خدایگان و بنده

کتاب «خدایگان و بنده» كلید فهم كتاب های دیگر هگل است.در این کتاب، وجود ارباب را برای سیر تحول اندیشه و زندگی اجتماعی بشر لازم می‌شمارد، اما معتقد است آن كه سرانجام از زندگی خویش راضی و خشنود و پیروز واقعی میدان است نه ارباب كه بنده‌ی كارگر و زحمت‌كش است.