وهابی و وهابیت

کتاب وهابی و وهابیت نوشته سرهارفورد جونز و ترجمۀ مانی صالحی علامه می باشد. اکنون حدود یک قرن از زمانی می گذرد که عربی به نام عبدالوهاب، از قبیلۀ تمیم، از سرزمین نجد خارج شد تا در مدارس مختلف خاورمیانه، علوم دینی و روحانی بیاموزد. او نهایتا به دمشق رفت و در آن جا با پشتکار و تلاش بسیار، تحصیلاتش را دنبال کرد. دمشق در آن زمان، شهری بود که عده ای از مشهورترین علمای اسلامی در آن سکونت داشتند. عبدالوهاب از دمشق به شهر درعیه، در آن بخش از عربستان که سرزمین نجد خوانده می شود، رفت و حوالی سال های ۱۷۲۵ و ۱۷۲۴، در آن جا سکونت گزید. و این گام های نخست در شکل گیری وهابیت و تثبیت عربستان سعودی بود.

کتاب از ابتدای کار وهابیون را تا فتح درعیه توسط سپاهیان محمدعلی، پاشای مصر، دربر می گیرد. برای آگاهی بیش تر خوانندگان، ادامۀ کار وهابیون تا زمان حاضر به اختصار آورده می شود و نیز چند جمله ای دربارۀ فاجعۀ کربلا و نیز غارت حرم نبوی در مدینه که سرهارفورد جونز به اولی اشاره ای کوتاه و به دومی اشاره ای غیر مستقیم داشته و توضیحی نداده است. ذکر این نکته لازم است که مآخذ اصلی مطالبی که در ذیل می آید، کتاب ارزشمند «تاریخچه و نقد و بررسی عقاید و اعمال وهابی ها» ترجمه و نگارش سید ابراهیم سید علوی است.